Z uwagi na narastający problem dotyczący braku regulowania składek członkowskich na rzecz spółki wodnej oraz niedostatecznej konserwacji urządzeń melioracji wodnych zlokalizowanych na terenie powiatu płockiego Starosta Płocki przypomina, iż, zgodnie z art. 441 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1478, z późn. zm.), spółki wodne są niepublicznymi formami organizacyjnymi, które nie działają w celu osiągnięcia zysku, zrzeszają osoby fizyczne lub prawne na zasadzie dobrowolności i mają na celu zaspokajanie wskazanych przepisami ustawy potrzeb w zakresie gospodarowania wodami.
KOMUNIKAT STAROSTY PŁOCKIEGO
komunikat-starosty-plockiego-oplata-spolka-wodna.pdf181.1 KB28/04/2025, 07:36
Z uwagi na problem dotyczący braku regulowania składek członkowskich na rzecz spółki wodnej oraz niedostatecznej konserwacji urządzeń melioracji wodnych zlokalizowanych na terenie powiatu płockiego
Starosta Płocki przypomina, iż, zgodnie z art. 441 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2024 r. poz. 1087, z późn. zm.), spółki wodne są niepublicznymi formami organizacyjnymi, które nie działają w celu osiągnięcia zysku, zrzeszają osoby fizyczne lub prawne na zasadzie dobrowolności i mają na celu zaspokajanie wskazanych przepisami ustawy potrzeb w zakresie gospodarowania wodami.
Jednym z celów, do których wykonywania zostały utworzone spółki wodne jest, zgodnie z art. 441 ust. 3 ww. ustawy Prawo wodne, wykonywanie, utrzymywanie oraz eksploatacja urządzeń, w tym urządzeń wodnych, służących m.in. do melioracji wodnych oraz prowadzenia racjonalnej gospodarki na zmeliorowanych gruntach.
Zgodnie z art. 205 ww. ustawy Prawo wodne, utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych, m.in. drenowania, rowów wraz z budowlami (tj. mostki, przepusty, zastawki, wyloty drenarskie, studzienki drenarskie), należy do zainteresowanych właścicieli gruntów, a jeżeli urządzenia te objęte są działalnością spółki wodnej działającej na terenie gminy – do tej spółki.
Utrzymywanie urządzeń wodnych polega na ich eksploatacji, konserwacji oraz remontach w celu zachowania ich funkcji.
Walne Zgromadzenie Delegatów spółki wodnej, które jest organem spółki wodnej, każdego roku, uchwala na rok bieżący, wysokość składek członkowskich i innych świadczeń adekwatnych do celów spółki wodnej.
Jeżeli obszar, na którym znajdują się urządzenia melioracyjne objęty jest działalnością spółki wodnej, wówczas do obowiązków rolnika (członka spółki) należy regularne uiszczanie na rzecz spółki wodnej składek członkowskich w formie gotówkowej oraz w ramach świadczenia rzeczowego, tzw. wkładu własnego, wykonywanie bieżącej konserwacji urządzeń melioracyjnych.
W większości spółek wodnych działających na terenie powiatu płockiego, członkowie spółki wodnej wnoszą na rzecz spółki wodnej składkę członkowską w formie gotówkowej, którą spółka wodna przeznacza na wydatki administracyjne, usuwanie awarii urządzeń melioracji wodnych oraz odbudowę i gruntowną konserwację rowów melioracyjnych.
Ponadto, członkowie tych spółek wodnych wykonują, w ramach świadczenia rzeczowego (tzw. udziałem własnym), bieżącą konserwację rowów melioracyjnych.
Natomiast, w części spółek wodnych, w miejscowościach, w których realizacja zadań statutowych wykonywana jest przez Zarząd Spółki Wodnej, członkowie spółki wodnej z tych miejscowości ponoszą na rzecz spółki wodnej wyższą składkę członkowską w formie gotówkowej, natomiast nie wykonują już bieżącej konserwacji rowów melioracyjnych, gdyż prace te wykonuje spółka wodna.
Świadczenia rzeczowe (tzw. udziałem własnym), winny być wykonywane przez członków spółki wodnej na odcinkach wyznaczonych np. przez zarząd spółki wodnej lub wskazanych w zawiadomieniach o wysokości składki członkowskiej.
Zgodnie z art. 206 ww. ustawy Prawo wodne, jeżeli obowiązek, o którym mowa powyżej nie będzie wykonywany, właściwy organ Wód Polskich ustali, w drodze decyzji, proporcjonalnie do odnoszonych korzyści przez właścicieli gruntów, szczegółowe zakresy i terminy jego wykonywania.
W myśl art. 454 ust. 1 ww. ustawy Prawo wodne, jeżeli osoby fizyczne lub prawne niebędące członkami spółki wodnej oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej odnoszą korzyści z urządzeń spółki wodnej, są obowiązane do ponoszenia świadczeń na rzecz tej spółki.
Z powyższych przepisów wynika, iż konserwacja urządzeń melioracji wodnych jest obowiązkiem. Jednak, gdy obowiązek ten wykonuje spółka wodna, koszt utrzymania urządzeń jest znacznie mniejszy, niż koszt utrzymania wykonywanego przez właścicieli gruntów na mocy decyzji organu Wód Polskich.
Wynika to z faktu, że spółka wodna może korzystać z pomocy finansowej państwa udzielanej w formie dotacji podmiotowej z budżetu państwa przeznaczonej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizacji zadań związanych z utrzymaniem wód i urządzeń wodnych oraz pomocy finansowej z budżetów jednostek samorządu terytorialnego w formie dotacji celowej na bieżące utrzymanie wód i urządzeń wodnych oraz na finansowanie lub dofinansowanie inwestycji.
O takie dofinansowanie nie mogą ubiegać się indywidualni właściciele gruntów zmeliorowanych.
Każda spółka wodna jest zobowiązana, po zakończeniu prac konserwacyjnych, do rozliczenia się z otrzymanej dotacji do właściwego organu, który taką dotację przyznał.
Zatem, nie ma możliwości, aby spółki wodne przeznaczały środki pochodzące z otrzymanych dotacji na inne cele, niż określone we wniosku o przyznanie dotacji.
Ponadto, działalność spółki wodnej podlega kontroli organów podatkowych.
Na podstawie art. 452 ww. ustawy Prawo wodne, członek spółki wodnej jest obowiązany do wnoszenia składek członkowskich i ponoszenia na jej rzecz innych określonych w statucie świadczeń, adekwatnych do celów spółki.
W związku z powyższym, Starosta Płocki apeluje do członków spółek wodnych, o regularne opłacanie składek członkowskich na rzecz spółek wodnych, niezbędnych do wykonywania statutowych zadań spółek, w tym zadań wynikających z uchwał podjętych na walnych zgromadzeniach.
Obowiązek uiszczania składki członkowskiej został wskazany przez ustawodawcę i każdy członek spółki winien takie składki na rzecz spółki wodnej odprowadzać.
O urządzenia melioracji wodnych należy dbać co roku, systematycznie, aby nie dochodziło przy obfitych opadach deszczu do lokalnych podtopień, zalewania posesji i strat w plonach rolnych. Rów melioracyjny, aby był sprawny, musi być konserwowany na całej długości. Wymaga to współpracy i poczucia odpowiedzialności wszystkich właścicieli przyległych gruntów.
Starosta Płocki informuje, iż zgodnie z art. 477 pkt 6 i 7 ww. ustawy Prawo wodne, art. 155 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2023 r. poz. 2119, z późn. zm.), nie utrzymywanie urządzeń wodnych, niszczenie lub uszkadzanie urządzeń melioracyjnych (np. niszczenie i zasypywanie studzienek melioracyjnych, wykorzystywanie pokryw betonowych ze studzienek melioracyjnych do innych celów), jest wykroczeniem i podlega karze grzywny.
Wobec powyższego Starosta Płocki apeluje do wszystkich właścicieli i użytkowników gruntów i nieruchomości, na których występują urządzenia melioracji wodnych, o systematyczne uiszczanie składek członkowskich na rzecz spółki wodnej oraz wykonywanie konserwacji urządzeń melioracyjnych w ramach świadczenia rzeczowego, co przyczyni się do doprowadzenia urządzeń melioracji wodnych do właściwego stanu technicznego.
Starosta Płocki
Sylwester Ziemkiewicz
