W sobotni poranek 5 października pod Gąbinem odbyło się uroczyste odsłonięcie miejsca pamięci poświęconego żołnierzowi ROAK “Rybitwa”, Henrykowi Jóźwiakowi ps.“Groźny.”
Uroczystości, zorganizowane przez stowarzyszenie Pro Patria, było zwieńczeniem kilkuletnich starań o upamiętnienie wydarzeń sprzed 73 lat. 1 grudnia 1946 roku dowodzony przez Henryka Jóźwiaka oddział, stoczył w podgąbińskich lasach zaciętą potyczkę z komunistycznymi oddziałami UB. Partyzanci antykomunistycznego podziemia odparli silny atak, jednak w czasie walk zginął ich dowódca - wspomniany Henryk Jóźwiak ps. “Groźny.” W miejscu jego śmierci postawiona została mała drewniana kapliczka. Po latach zainteresowali się nią lokalni pasjonaci historii, przywracający zatartą pamięć o działalności antykomunistycznego podziemia na terenie ziemi gąbińskiej i dobrzykowskiej. Wśród nich byli członkowie stowarzyszenia Pro Patria. Postawili sobie za cel stworzenie miejsca pamięci, które będzie przypominać o bogatej i tragicznej historii lat powojennych - zmagania z narzuconym siłą systemem i tych, którzy nie godzili się na czerwone rządy w Polsce.
Dzięki wsparciu samorządu Miasta i Gminy Gąbin oraz lokalnych przedsiębiorstw, stowarzyszenie zrealizowało swój cel - stawiając w miejscu potyczki (dziś znajduje się ono tuż obok ronda - w pobliżu wjazdu na obwodnicę Gąbina) pomnik z tablicą oraz drewniany krzyż.Prace zakończyły się na początku października.
Uroczystości rozpoczęły się polową Mszą Świętą, której przewodzili proboszczowie: Andrzej Świderski z Gąbina oraz Jarosław Ferenc z Dobrzykowa. W nabożeństwie wzięli udział przedstawiciele samorządu: Burmistrz Krzysztof Jadczak, Sekretarz Joanna Stańczak oraz radni Miasta i Gminy Gąbin; rodziny żołnierzy oddziału ROAK “Rybitwa oraz zaproszeni goście:przedstawiciele Parlamentu Rzeczpospolitej Polskiej: Senator Marek Martynowski, Poseł Marek Opioła, Poseł Piotr Zgorzelski; Kierownik Delegatury MUW w Płocku Marlena Mazurska, przedstawiciele Lasów Państwowych, Ochotniczych Straży Pożarnych, Policji, placówek oświatowych i kulturalnych, lokalnych stowarzyszeń i grup społecznych a także poczty sztandarowe organizacji działających na terenie Miasta i Gminy Gąbin.
Po nabożeństwie nastąpiło uroczyste odsłonięcia pomnika. Tej symbolicznej czynności dokonali przedstawiciele rodzin żołnierzy ROAK “Rybitwa.” Kolejny etapem uroczystości było złożenie kwiatów i zapalenie zniczy przez delegacje mieszkańców ziemi gąbińskiej oraz przyjezdnych gości. Wartę przy miejscu pamięci pełnili harcerze z 58. Gąbińskiej Drużyny Harcerskiej “Gradiam.”
Otwarciu pomnika towarzyszył szereg dodatkowych wydarzeń w tym mini koncert poezji śpiewanej w wykonaniu Pawła Piekarczyka oraz wystawa sprzętu wojskowego, przygotowana przez 6. Mazowiecką Brygadę Obrony Terytorialnej. Dla gości przygotowany był także ciepły posiłek. Oprawę wydarzenia uświetniłą swoją obecnością orkiestra dęta OSP Gąbin.
Nad bezpieczeństwem uroczystości czuwali strażacy z OSP Topólno, policja oraz straż leśna. Nagłośnienie zapewniła gąbińska szkoła muzyczna.
Wydarzenia takie jak to - mające miejsce pod Gąbinem są bez wątpienia ważnym elementem kultywowania i odkrywania historii, zwłaszcza tej z która przez lata starano się walczyć. Okres działalności “żołnierzy wyklętych” do dziś stanowią swoistą białą plamę w ciągu wydarzeń historycznych - tak na poziomie ogólnokrajowym jak i lokalnym. Działalność antykomunistycznego podziemia, mająca swoje jasne jak i ciemne strony, jest jednak coraz bardziej znana właśnie dzięki takim oddolnym inicjatywom społecznym jak budowa miejsca pamięci przez stowarzyszenia Pro Patria. Warto poznawać historię takich ludzi jak Henryk Jóźwiak , Władysław Dubielak, Leonard Koprowicz czy Wiktor Sumiński, gdyż ich działalność to bez wątpienia część naszego dziedzictwa - ukazująca, iż narzuconej siłą władzy, Polacy nigdy nie tolerowali i tolerować nie będą.
Opracowanie i fot. W.Olszewski