162 lata temu wybuchło powstanie styczniowe. Zryw niepodległościowy związany był z coraz ostrzejszą polityką rosyjskiego zaborcy w kongresowym Królestwie Polskim oraz na Litwie.
Obchody 162. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego w były okazją do oddania hołdu bohaterom i przypomnienia o znaczeniu tego wydarzenia w historii Polski i naszego regionu. W środę 22 stycznia Burmistrz Krzysztof Jadczak, wraz z przedstawicielami lokalnej społeczności oddał hołd poległym powstańcom, spoczywającym w mogile na dobrzykowskim cmentarzu. W Gąbinie członkowie Towarzystwa Miłośników Ziemi Gąbińskiej odwiedzili lokalną nekropolię, by zapalić znicze na kwaterze powstańczej. Symboliczne upamiętnienie poległych w 1863 roku na stałe wpisuje się w lokalną pamięć historyczną i stanowi ważny punkt w świadomości mieszkańców Miasta i Gminy Gąbin.
Powstanie wybuchło 22 stycznia. Swym zasięgiem objęło również ziemię gąbińską i okolice. Już kilka dni po rozpoczęciu walk, w nocy z 25 na 26 stycznia oddział powstańczy w liczbie stu osób zaatakował Gąbin, broniony przez 40 rosyjskich żołnierzy 14. Ołonieckiego Pułk Piechoty. Rosjanie w obawie przed kolejnymi atakami wycofali się do Dobrzykowa, łącząc siły z większymi oddziałami rosyjskimi. Dalsze walki miały charakter partyzancki. Oddział Józefa Łakińskiego, operujący w regionie napadał na obiekty administracji rosyjskiej. 10 marca zarekwirował 2500 srebrnych rubli z kasy magazynu solnego w Dobrzykowie. Na początku kwietnia powstańcy Łakińskiego zaatakowali placówkę pocztową w Gąbinie oraz miejski ratusz, rekwirując pieniądze broń oraz zrzucając herby rosyjski, zawieszone na budynkach publicznych. Okolice Gąbina były również świadkiem większych walk. Pod Kunkami, Ciechomicami i Szczawinem, gdzie oddziały powstańcze toczyły regularne bitwy z wojskiem rosyjskim. W okresie letnim trwały dalsze działania partyzanckie i napady na ośrodki administracji rosyjskiej, m.in. w Dobrzykowie. Większe walki wygasły w okolicy w grudniu 1863 roku jednak jeszcze w lutym 1864 roku powstańcy w Gąbinie niemieckiego kolonistę, który współpracował z Rosjanami. Zimą 1864 roku do miasta weszło wojsko rosyjskie zaś na ludność Gąbina i okolic nałożono wysokie kontrybucje pieniężne i majątkowe.
Opracowanie: W. Olszewski
fot. Katarzyna Kuznecka