Młyn w Gąbinie jest jednym z ciekawszych architektonicznie i w miarę dobrze zachowanych obiektów budowlanych wpisanych do gminnej ewidencji zabytków, które wymagają pilnej renowacji, by zachować ich piękno.
W dniu 9 marca 2023 r. nastąpiło podpisanie aktu notarialnego przekazującego cenny zabytek, na mienie Miasta i Gminy Gąbin. Uroczystego podpisania aktu dokonał Burmistrz Miasta i Gminy Gąbin Krzysztof Jadczak oraz Starosta Płocki Sylwester Ziemkiewicz.
Podpisanie dokumentów nabycia młyna jest efektem działań podejmowanych przez burmistrza oraz zabezpieczeniem środków finansowych przez Radę Miasta i Gminy Gąbin, które umożliwią przejęcie drugiej części obiektu a w dalszej kolejności jego remont oraz nadanie mu nowego przeznaczenia wyeksponowanie walorów architektonicznych dla zwiedzających.
Miasto i Gmina Gąbin podejmuje wiele działań mających na celu uratowanie i przywrócenie świetności obiektom zabytkowym, należy wspomnieć rewitalizację kamienicy przy ul. Stary Rynek 6, oraz dawny budynek sądu grodzkiego przy ul. Kościuszki w Gąbinie. Obecnie realizowany jest program ochrony zabytków skierowany do mieszkańców oraz stowarzyszeń z terenu Miasta i Gminy Gąbin.
Trochę historii o zabytku:
Zespół młyna parowego w Gąbinie pochodzi z roku 1910 XX wieku. Zachował się budynek samego zakładu, który nie funkcjonuje. Znajduje się na działce nr 547/1 przy ul. Warszawskiej 33.
Młyn został zbudowany i oddany do użytku w roku 1910. Budynek jest obiektem wielokondygnacyjnym: 2-piętrowym 3 poziomowym z poddaszem, podpiwniczonym w części wysokiej o wymiarach 16,54x9,38x17 m wybudowany przy użyciu cegły palonej czerwonej w cegielni Konstantynów o bardzo dobrej jakości, kryty dachem płaskim.
Budynek parterowy ma wymiary ok. 17x10 m i miesiło się w nim pomieszczenie biurowe, maszynownia oraz zaplecze techniczne.
Urządzenia do mielenia ziarna napędzane początkowo maszyną parową. W 1935 r. doprowadzony został prąd elektryczny i zamontowano silnik o mocy ok. 50 kWh. Pierwszymi właścicielami młyna byli Piotr i Anna Fott obywatele Rzeczypospolitej pochodzenia niemieckiego oraz Żydzi Mosiek Samulewicz, Chaim Żychliński, Jakub German.
Nazwa oficjalna działki brzmiała: Majątek Ziemski Wójtówka pow. gostynińskiego położony w mieście Gąbinie przy ul. Poniatowskiego 63 (dziś ul. Warszawska 33).
Od 1929 r. właścicielami połowy majątku, obok Piotra i Anny Fott, zostali Polacy Wojciech Felczak oraz Zygmunt i Józef Paczkowscy.
W 1931 r. Józef Paczkowski sprzedaje swoją część bratu Zygmuntowi. Stan ten istniał do września 1939 r.
Na mocy ustawy nacjonalistycznej z 1946 r. młyn przechodzi na własność Skarbu Państwa. Od kwietnia 1950 r. zarządcą i właścicielem zostaje Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Gąbinie, która sprawuje pieczę nad budynkiem do 2001 r. (od 1953 r. do 1971 r. młyn podlega pod Rejonowy Zespół Młynów Gospodarczych przy PZGS w Płocku).
27.03.2002 r. został sporządzony protokół zdawczo-odbiorczy podpisany przez przedstawicieli stron przekazujący i przejmujący ten obiekt, którymi byli Gminna Spółdzielnia „SCh” w Gąbinie, Skarb Państwa oraz współwłaściciele odzyskanego młyna.
Pracowali w nim:
- Zygmunt Wegert był młynarzem na Wymyślu przed II wojną światową – po zbombardowaniu młyna przez Niemców na Wymyślu, przeprowadził się do Gąbina i w Gąbinie był młynarzem w młynie przy ul. Warszawskiej w latach 1941 – 1944.
- Marian Kwiatkowski był młynarzem.
Źródło informacji: fanpage FB „Gąbin – ocalić od zapomnienia”
opracowanie: M. Świerzyńska
fot. A. Świerzyński
